jaktrafic.org
Listy zabytów
Najważniejsze listy zabytków
Wykazy
polskie obiekty UNESCO
pomniki historii
obiekty krajoznawcze KOT
kościoły obowiązkowe KOP
Odznaka
Szlakiem Zabytków Światowego Dziedzictwa UNESCO Polsce

Najważnieszje list zabytków

sadLista światowego dziedzictwa UNESCO


Lista obiektów objętych szczególną ochroną międzynarodowej organizacji UNESCO, filii ONZ, ze względu na ich unikatową wartość kulturową bądź przyrodniczą, która powstała w 1977 roku. Lista obejmuje 936 obiektów w 153 krajach, w tym 725 obiekty dziedzictwa kulturowego, 183 przyrodniczego i 28 mieszanych. Polskich obiektów na liście jest 13 i jako pierwsze z nich zostało na listę wpisane historyczne centrum Krakowa w 1978 roku, jako 29 obiekt na liście.

sadPomniki historii


Lista zabytków nieruchomym o szczególnej wartości historycznej, naukowej i artystycznej, utrwalonym w powszechnej świadomości i mającym duże znaczenie dla dziedzictwa kulturalnego Polski, która powstała 16 września 1994 roku. Status pomnika historii nadawany jest specjalnym rozporządzeniem przez prezydenta RP. Obecnie jest ich 60.

sadObiekty krajoznawcze KOT


Subiektynwa lista najważniejszych zabytków w Polsce, która powstała 1 stycznia 1976. Początkowo równoważna liście zabytków klasy 0 (klasy zabytków przestały obowiązywać w Polsce w 1973 roku), regularnie jest rozszerzana o Polskie obiekty na liście UNESCO oraz o pomniki historii. Lista obejmuje 95 obiektów.

sadKościoły obowiązkowe KOP


Subiektynwa lista najważniejszych kościołów w Polsce, która powstała 15 czerwca 1991, jednokrotnie rozszerzona 17 maja 2008. Lista zawiera przede wszystkim archikatedry, katedry, konkatedry, bazyliki, sanktuaria i miejsca odwiedzone przez papieża Jana Pawła II. Lista obejmuje 242 obiekty.

Archikatedra - główny kościół archidiecezji i metropolii. W Polsce jest 14 archikatedr katolickich. Najstarsza jest katedra w Poznaniu (od 968 roku).

Katedra - główny kościół diecezji. W Polsce jest 28 katedr katolickich.

Konkatedra - drugi kościół diececji lub archidieczji. W Polsce jest 16 konkatedr katolickich. Są to zdegradowane katedry po zmianie stolicy diecezji, zdegradowane archikatedy po zmianie stolicy archidiecezji lub drugie co do ważności kościoły w diecezjach o dwuczłonowych nazwach.

Prokatedra - kościół pełniący tymczasowo funkcję katedry. Od 1991 roku nie ma w Polsce żadnej prokatedry katolickiej, a w historii było ich 13.

Kolegiata - kościół niebędący katedrą, przy którym istnieje kapituła. W Polsce jest 70 kolegiat rzymskokatolickich, w tym jedna archikolegiata (w Tumie pod Łęczycą). W przeszłości istniały jescze 3 inne.

Bazylika mniejsza - tytuł honorowy, nadawany przez papieża, który otrzymują kościoły wyróżniające się wartością zabytkową, liturgiczną, pielgrzymkową i duszpasterską. W Polsce są 122 bazyliki rzymskokatolickie. Jako pierwsza tym tytułem została wyróżniona archikatedra na Wawelu.

Na podstawie:
materiały własne użytkowników jaktrafic.org
regulamin "Kolarskiej Odznaki Turystycznej"
regulamin "Kolarskiej Odznaki Pielgrzymiej"
wikipedia.org